Có một vài yếu tố ảnh hưởng đến quá trình kết tinh của mật ong như:
Nhiệt độ
Ở mức 6-20 độ C thì mật rất dễ bị kết tinh. Mật ong sẽ dẻo lại và chuyển từ dạng lỏng sang dạng đặc sánh, dẻo quyện hoặc thành dạng hạt lắng ở đáy chai.
Nguồn mật hoa
Mỗi loại hoa lại cho phấn hoa có tính chất khác nhau về thành phần đường và các thành phần khác, các thành phần này đều ảnh hưởng đến sự kết tinh nhanh hay chậm. Nguồn mật từ các loài cây có hàm lượng Glucozơ cao khiến mật dễ bị kết tinh hơn. Dì mình (người đã nuôi ong gần 20 năm) bảo mật ít khi có hiện tượng như vậy lắm, đợt này ong nuôi gần bìa rừng, có lẫn mật của cây khoai mì (người đồng bào trên này gần đây canh tác khoai mì rất nhiều) nên có thể đó chính là nguyên nhân.
Hàm lượng nước
Mật ong có hàm lượng nước càng thấp sẽ càng đặc và nhanh bị lắng đường. Ngược lại, hàm lượng nước nhiều sẽ lỏng hơn, kết tinh chậm hoặc không xảy ra. Mật ong hoa rừng mà mình đang bán cực kì đặc, 1 lit nặng tới 1,4~1,5kg nên khi gặp lạnh rất dễ bị kết tinh.
Phấn hoa lẫn trong mật
Mật ong thô chưa qua xử lý (mật ong nguyên chất) thường bị lẫn phấn hoa, yếu tố này cũng dẫn đến hiện tượng lắng đường. (Mình nghĩ là các hạt phấn li ti có vai trò như mầm tinh thể nên kết tinh càng nhanh đó ạ).
Ong nuôi thì có cho ăn đường không?
Câu trả lời là có. Mỗi lần có ai hỏi mật ong này là mật ong gì mình đều phải nói rõ rằng đây là mật ong nuôi trong rừng, chứ không phải mật ong rừng. Giống như chúng ta nuôi gà nuôi vịt lấy thịt thì cũng có thể nuôi ong để lấy mật. Người nuôi ong sẽ liên tục di chuyển đàn ong đến những nơi ấm áp nhiều hoa để ong lấy phấn hoa làm mật, nhưng cũng sẽ có những lúc trời rét, mưa nhiều khiến đàn ong không thể ra ngoài kiếm ăn, lúc này họ sẽ phải cho ong ăn đường để duy trì sự sống. Ong ăn đường chỉ để duy trì sự sống thôi, chúng không tạo ra mật nếu chỉ ăn đường, nên không thể thu mật bằng việc nuôi ong nhờ đường đâu ạ!
Với mình thì nuôi ong cũng như trồng rừng, là 2 việc mà mình đều rất muốn làm. Ong là một loài thật kì diệu, chúng mình hãy trân quý từng giọt mật nhé.